در این شرایط زن دوم، هرگز ارث نمی‌برد
برخی بانوان به دلیل همسر دوم بودن، پس از فوت شوهر دچار مشکل بر سر تقسیم ارث می‌شوند.
مطابق قانون مدنی، ارث بردن زن یا شوهر از یکدیگر شرایطی دارد که در صورت فراهم بودن آن شرایط، هر یک از زوجین در صورت فوت دیگری به میزان سهم خود از اموال ارث می‌برد. در این مطب از مجله دلتا به موضوع عدم تعلق ارث به همسر دوم می‌پردازیم.
باید بدانید که سهم‌الارث زن بدون فرزند از شوهر تفاوتی در همسر اول و دوم بودن ندارد. به عبارتی دیگر اگر زن دوم به‌صورت عقدی باشد کاملا اندازه زن اول ارث خواهد برد.
تنها در این شرایط به همسر دوم ارث می‌رسد
زنده بودن زن در هنگام فوت شوهر: طبق ماده ۸۶۴ قانون مدنی از جمله اشخاصی که به موجب سبب ارث می‌برند هر یک از زوجین است که در حین فوت دیگری زنده باشد. چنانچه مرد چند همسر داشته باشد و فوت کند، فرزندان زنی که قبل از فوت پدر از دنیا رفته است نمی‌توانند ارث مادر را طلب نمایند و فقط ارث خود را می‌برند.
زن، شوهر خود را به قتل نرسانده باشد: چون طبق ماده ۸۸۰ قانون مدنی قتل، یکی از موانع ارث است.
زن عقد دائم مرد باشد: چه همسر اول باشد و چه همسر دوم فرقی میان آنها نیست. طبق ماده ۹۴۰ قانون مدنی زنی که ازدواج موقت (صیغه) نموده است ارث نمی‌برد.
مواردی که همسر دوم ارث نمی‌برد
ارث در نکاح موقت: در نکاح موقت زوجین از یکدیگر ارث نمی‌برند پس نکاح موقت از موانع ارث است. علاوه بر این موارد دیگری نیز وجود دارد که این موارد به شرح زیر است:
درصورتی‌که هر یک از زوجین دیگری را به قتل برساند: به موجب ماده ۸۸۰ قانون مدنی قتل از موانع ارث است. بنابراین، کسی که مورث خود را عمدا به قتل برساند از ارث او محروم می‌گردد.
بعد از لعان: به موجب ماده ۸۸۲ قانون مدنی بعد از لعان زن و شوهر از یکدیگر ارث نمی‌برند. لعان حالتی است که به موجب آن شوهر با رعایت شرایط خاص به زن خود نسبت زنا دهد و بر آن اصرار کند و زن نپذیرد.
کفر: چنانچه هر یک از زوجین مسلمان و دیگری کافر باشد کافر از مسلمان ارث نمی‌برد، ولی مسلمان از کافر ارث می‌برد.
نکاح در حالت مرض: به موجب ماده ۹۴۵ قانون مدنی اگر مردی در حال بیماری زنی را عقد کند و قبل از برقراری رابطه جنسی به موجب همان بیماری فوت کند زن از او ارث نمی‌برد اما اگر بعد از برقراری رابطه جنسی یا بعد از بهبودی از آن بیماری فوت کند زن از او ارث می‌برد. یکی از موارد مهمی که در قانون بیان شده تفاوت مهریه قبل و بعد از رابطه جنسی است.
میزان ارث زن دوم از همسر
به موجب ماده ۹۴۲ قانون مدنی در صورتی‌که مردی دو یا چند همسر دائم داشته باشد، یک چهارم اموال زمانی که فرزند نداشته باشد و یک هشتم اموال درصورتی‌که فرزند داشته باشد بین آنها به تساوی تقسیم خواهد شد.
به عبارت دیگر سهم زن از شوهر به‌طور کلی یک چهارم (در صورت نداشتن فرزند) و یک هشتم است. بنابراین چنانچه مرد دارای چند همسر دائم باشد این میزان به‌طور مساوی بینشان تقسیم می‌شود.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب آیا ۳ طلاقه کردن زن در ایران امکان دارد؟ را مطالعه کنید.
