توهین کردن و مجازات آن
انسانها برای شأن و حیثیت معنوی خود احترام زیادی قائل هستند و حاضرند هر کاری انجام دهند تا آن را از تعرض مصون بدارند. در گذشته وقتی حیثیت یک شخص زیر سوال میرفت، از راههای مختلفی مثل دوئل یا انتقامگیری درصدد احیای آن برمیآمد. اما با پیشرفت فرهنگ و تمدن در جوامع، دولت وظیفه برخورد با این موضوع را بر عهده گرفت و دوران دادگستری خصوصی به پایان رسید.
واژه توهین، در لغت به معنای خفیف و خوار کردن دیگران است. در اصطلاح، به معنای هرگونه رفتار، شامل حرف، عمل، نوشتن و اشاره است که موجب از بین رفتن حرمت طرف مقابل میشود. توهین در قانون کشور ما یک عمل مجرمانه و دارای مجازات است. افرادی که توسط سایرین مورد هتک حرمت قرار می گیرند، حق شکایت در مراجع قانونی را دارند. در این نوشتار از مجله دلتا با ما همراه باشید.
ارکان جرم توهین
جرم توهین برای تحقق پیدا کردن نیز همانند سایر جرائم، دارای ارکانی است که به شرح ذیل خواهد بود:
رکن قانونی
قانونگذار، جرم توهین را در مواد ۶۰۸، ۶۰۹، ۵۱۳، ۵۱۴، ۵۱۷ قانون مجازات اسلامی جرم انگاری کرده است. علاوه بر آن در مادههای ۲۶، ۲۷ و ۳۰ قانون مطبوعات و مواد ۴۸ و ۴۹ قانون جرائم نیروهای مسلح نیز، این عمل جرم محسوب شده است.
رکن مادی
عنصر مادی جرم توهین، در انواع توهین این است که، رفتار مرتکب چه به صورت لفظ، چه به صورت اشاره و چه به صورت عمل، موجب هتک حرمت طرف مقابل گردد. شخصی که به او توهین شده است نیز، باید معین و شخص حقیقی باشد.
باتوجه به اینکه رفتار توهین آمیز در فرهنگها، شهرها و کشورهای مختلف متفاوت است، نمی توان نسبت به آن بطور دقیق اظهارنظر کرد و مصادیق خاصی را برای آن ذکر کرد. البته تشخیص این موارد با قاضی است. میتوان گفت مصداقی که در اکثر فرهنگها اهانت محسوب می گردد و بیشترین پروندهها در خصوص این جرم را دارا می باشد، استفاده از الفاظ رکیک و فحاشی است.
رکن روانی
عنصر معنوی جرم توهین، قصد و نیت اهانت کردن است. از نگاه قانونگذار، اصل بر این است که شخصی که توهین کرده، سوءنیت داشته و اگر غیر از این است، موضوع باید اثبات شود.
مجازات توهین
به موجب ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی، مجازات توهین به افراد عادی، جزای نقدی است از بیش از بیست میلیون ریال تا هشتاد میلیون ریال.
به موجب ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی، توهین به کارکنان و مقامات دولتی و شهرداریها، شامل سه تا شش ماه زندان و یا حداکثر ۷۴ ضربه شلاق و یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی خواهد بود.
پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی در این زمینه، “توهین در فضای مجازی، زندان و جریمه نقدی سنگین” را مطالعه کنید.