وبلاگ من

دیه از مباحث مطرح در حقوق جزا است. به معنای مالی است که از طرف قانونگذار برای جنایات تعیین شده است.

دیه یکی از قوانین اسلام است. بر اساس قانون مجازات اسلامی ایران و نیز تعاریف فقهی، مال یا پولی است که به سبب کشتن انسان یا نقص عضو، به کسی که صدمه دیده است یا به بازماندگان او پرداخت می‌شود. همچنین بر اساس تعاریف حقوقی، دیه جریمه نقدی است که از مجرم به نفع قربانی یا قائم مقام او گرفته می‌شود. میزان دیه برای جنایتِ رخ داده، از سوی شارع (دادگاه) تعیین می‌شود. در این بخش از مجله دلتا در رابطه با نرخ دیه با ما همراه باشید.

نرخ دیه سال ۱۴۰۰
سخنگوی قوه قضاییه اعلام کرد که نرخ دیه سال ۱۴۰۰ مبلغ ۴۸۰ میلیون تومان تعیین شده است. این مبلغ از ابتدای سال ۱۴۰۰ قابل اجرا شده است.

دیه در ایران
مبنای قانون مجازات اسلامی در ایران، فقه اسلامی است. نکته‌ای وجود دارد که در صورت جنایت عمد هم ممکن است، ولی دم به گرفتن دیه به جای اجرای قصاص راضی شود.

در این صورت قصاص به دیه تبدیل می‌شود. در این رابطه ماده ۲۵۷ قانون مجازات اسلامی بیان می‌دارد: «قتل عمد موجب قصاص است لکن با رضایت ولی دم و قاتل، به مقدار دیه کامله یا کمتر یا زیادتر از آن تبدیل می‌شود».

پرداخت دیه بر عهده فرد مقصر است. اگر وی فوت نموده باشد، از باقیمانده اموال وی پرداخت می‌شود. البته امروزه در صورتی که تصادف با خودرو صورت گیرد، پرداخت دیه برعهده شرکت‌های بیمه‌گر می‌باشد.

همچنین در مواردی پرداخت دیه کشته‌شدگان را حکومت جمهوری اسلامی ایران بر عهده می‌گیرد. از جمله در زمانی‌ که شخص یا اشخاصی در اثر ازدحام کشته یا زخمی‌شوند، یا جسد مقتولی در خیابان و اماکن عمومی پیدا شود و نتوان این قتل را به کسی نسبت داد، دیه از بیت‌المال پرداخت می‌شود. فرقی نمی‌کند شخص فوت شده بر اثر قتل عمد کشته شده باشد یا قتل غیر عمد.

در مواردی که پس از پرداخت دیه از جانب دولت، قاتل شناسایی شود، موظف است دیه را به بیت‌المال برگرداند. این حکم شامل عابران پیاده‌ای که از محل ممنوع عبور افراد پیاده در خیابان‌ها و اتوبان‌ها عبور می‌کنند و با خودروی دارای سرعت مجاز برخورد کرده و کشته می‌شوند و راننده حاضر یا متواری شده‌است، نمی‌باشد. دیه‌ به خانواده این گروه از فوت شدگان تعلق نمی‌گیرد.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر، مهلت پرداخت دیه، را مطالعه کنید.